İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 9, Sayı 66  Şubat 2020  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Aslı ARABOĞLU

NO Makale Adı
1579779609 HEMEN HEMEN AYNI ŞEYİ SÖYLEMEK: TÜRKÇEDE MANGA SHAKESPEARE

Dünyanın en seçkin oyun yazarlarından biri olarak kabul edilen, ünlü İngiliz şairi, edebiyatçısı ve oyuncusu William Shakespeare’in eserleri ve çevirileri farklı edebiyat dizgelerini ebedi olarak yönlendirmektedir. Hem edebiyat alanında hem de farklı sanat dallarına ilham kaynağı olmuş Shakespeare eserleri farklı uyarlamalarla da dikkat çekmektedir. Bu dikkat çekici uyarlamalardan biri de Manga Shakespeare eserleridir. İngilizceden çevrilerek Türkçede karşımıza çıkan Manga Shakespeare eserleri farklı kültürel filtreler arasından Shakespeare’e ulaşmamızı sağlamaktadır. Bu kültürel filtreleri yaratan çeviri sayesinde, kaynağa dönerek değişen, dönüşen amaçları izlemek mümkün olabilir. Bu bağlamda bu çalışmada Manga Shakespeare eserlerinin arasından “Fırtına” incelenecek, çeviri yoluyla metinde nasıl bir dönüşüm gerçekleşmiş tespit edilmeye çalışılacaktır. Çeviri uygulamalarının çeşitliliği çevirinin çok katmanlı yönünü de ortaya koymakta ve böylece çeviri için sınırlı tek bir kavramsal tanımlamadan söz etmek mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla bu çok katmanlılık farklı bakış açıları, farklı tanımlamalarla kavramsal sorgulamaları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan Manga Shakespeare “Fırtına”yı daha iyi analiz edebilmek için çeviri araştırmalarında önemli yeri olan; Jean Paul Vinay ve Jean Darbelnet’in “Uyarlama” (adaptation) ve “Biçim değiştirme” (Transposition) kavramları ve Roman Jakobson’un “Göstergeler arası çeviri” (intersemiotic translation) ve “diller arası çeviri” (interlingual translation) kavramları ele alınacaktır. Bu kavramsal sorgulamalarla metin incelenecek, çeviri karşılaştırması ise Lawrence Venuti’nin “Yabancılaştırma” (foreignization) ve “Yerlileştirme” (domestication) kavramları bağlamında ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler: Manga, Shakespeare, uyarlama