İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 9, Sayı 67  Mart 2020  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Vedat ÜNALDİ

NO Makale Adı
1579436250 ETNOGRAFİK DEĞERE SAHİP HALI, KİLİM VE DİĞER DÜZ DOKUMA ESER SAHİPLERİNİN BAKIM, KORUMA VE ONARIM YAKLAŞIMLARI

Kültürel eserler bakımından oldukça zengin olan Anadolu coğrafyasında, en çok halı, kilim ve diğer düz dokuma eserler yer almaktadır. Birçok müze, özel koleksiyon veya evlerde bu dokumalara rastlamak mümkündür. Müze veya koleksiyonlar haricinde bireysel olarak sahip olunan dokumalar, nesilden nesile aktarılmakta ve çoğunlukla aile yadigârı olarak değer görüp saklanmaktadır. Dokuma sahiplerinin büyük bir kısmı, bu korumacı yaklaşımları nedeniyle bir takım bakım ve koruma önlemleri almaktadır. Ülkemizde, özellikle tekstil eser koruma ve onarım konusunda yapılan çalışmaların yeterli düzeyde olmaması, koruma-onarım konusunda faaliyet gösteren işletme ve atölyelerden haberdar olunmaması veya bu işlemlerin maliyetleri gibi nedenlerden dolayı dokuma sahipleri, kendi imkânları dâhilinde alternatif yöntemlerle bazen yanlış müdahaleler yapmaktadır. Bu çalışmada, Etnografik değere sahip halı, kilim ve diğer düz dokuma sahiplerinin koruma ve onarıma yönelik bilgi düzeyleri ve yaklaşımları incelenmiştir. Hazırlanan 39 soruluk anket formu dokuma sahipleri ile yüz yüze veya telefonla görüşülerek doldurulmuştur. Anket soruları demografik bölüm, sahip oldukları dokumalar hakkında bilgi düzeylerinin ölçüldüğü bölüm ve koruma-onarım yaklaşımlarının belirlendiği bölüm şeklinde üç farklı kategoride hazırlanmıştır. Anket verileri SPSS paket programı ile analiz edilerek dokuma sahiplerinin bilgi düzeyi ve yaklaşımları yorumlanmıştır. Elde edilen bulgularla yapılan yanlış müdahaleler tespit edilmiş, konu hakkında öneriler sunulmuştur. Bu çalışmayla dokuma sahiplerini bakım, koruma ve onarım konusunda bilinçlendirecek ve yönlendirecek çalışmaların yapılıp alt yapısının oluşturulması planlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Halı, kilim, düz dokuma, koruma, onarım