İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 6, Sayı 39  Kış I 2017  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Semih BÜYÜKKOL

NO Makale Adı
1513062030 ÇEŞME KÜLTÜRÜNÜN TÜRK RESMİNE YANSIMALARI

Çeşme, tarihin eski çağlarından günümüze kadar gelen, Türk insanının kültür ve yaşam zenginliğini yansıtan önemli bir nesne olmuştur. Türk kültüründe susamış birisine bir tas su vermek, bir yere su götürmek veya bir yol kenarında çeşme, sebil yaptırmak, büyük bir hayır işi olarak kabul edilmektedir. Bundan dolayı çeşme yapımı ve çeş¬me vakfı özellikle Türk topluluklarında önemli bir değere sahiptir. Anadolu Türk mimarisinde suyla ilgili yapılar arasında önemli bir kısmı oluşturan çeşmeler, yapıldıkları dönemlere göre farklı form ve planlarda karşımıza çıkmaktadır. Örneğin; Selçuklu, Anadolu Beylikleri ve Osmanlı dönemlerinden günümüze ulaşan çeşmeler, çoğunlukla medrese, cami, han gibi yapıların ön kısmına, bir eyvanın içerisine ve halkın kolayca faydalanabileceği hemen hemen her sokağa inşa edilmiştir. Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan çeşmelerin, Türk resmine yansımaları bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Türk resim sanatında kültüründen yola çıkarak yapılan çalışmalar, Cumhuriyet’ten önce ve sonrasında da görülmektedir. Çünkü; Türklerin yaşamında su ve çeşme hep yer almaktadır. Çeşme kültürü, Türk resmi içindeki yansımalarıyla önemli görülmüştür. Bu çalışmada resimlerinde çeşme konusuna yer veren Türk sanatçılarının resimlerinin eser analizleri yapılmıştır. Bu nedenle kültürel değerlerin resim sanatına aktarılması bağlamında kültürümüzde önemli bir yere sahip olan çeşmelerin resim sanatındaki yansımaları incelenmeye değer bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler: Su, Çeşme, Kültür, Sanat, Türk Resmi