İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 9, Sayı 65  Ocak 2020  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Nuray GÜMÜŞTEKİN

NO Makale Adı
1579811406 YAŞAMIN ZENGİNLEŞMESİNDE BİR GÜÇ OLARAK YARATICILIK VE HERBERT A. SIMON

Sanattan tasarıma, bilimden günlük sıradan işler olarak isimlendirilen tüm alanları kapsayan bir kavram olan yaratıcılık, tarihsel süreç içerisinde farklı bakış açılarıyla ele alınmıştır. Bu makale kapsamında var olan tanımlamalar ve sınıflandırmalardan özellikle uzak durularak, yaratıcılık daha farklı bir biçimde ele alınmış, genel olarak yaratıcılık üzerine kısaca değinilmiş, ardından üzerinde durulmadan sonuca gidilemeyecek bir isme yer verilmiştir. Bu isim, kronolojik olarak hata gibi görünse de modern çağın “Rönesans insanı”, birbirine benzemeyen üç farklı alanda, -sosyal bilimler, davranış bilimleri ve bilgisayar bilimler- araştırmalar yapan Herbert Alexander Simon (1916-2001)’dur. Simon; çalışma hayatının 60 yılını multidisipliner yaratıcılık üzerine adamıştır. Tasarım düşüncesi de Herbert A. Simon'un 1969'daki makalesinde ortaya koyduğu ilkelere dayanmaktadır. Beş ana başlığa indirgenmiş olan bu unsurlar tasarım düşüncesinin temelini oluştururlar: Empati kurun, tanımlayın, fikir üretin, prototip hazırlayın, test edin. Simon’un vurguladığı bu beş başlığın her birinin kendi içinde de yaratıcılığı destekleyici özelliklerinin olduğu ve sadece tasarım alanına değil tüm alanlar için kritik öneme sahip olduğu vurgulanmalıdır. Bu makale ile amaçlanan; günümüzün en paha biçilmez değeri yaratıcı insan gücünün önemini vurgulamaktır. Paha biçilmez olmasının nedeni, özellikle son yirmi yılda, teknolojide ve özellikle bilgisayar teknolojilerindeki hızlı gelişmelerin, her bireyin yaratıcı potansiyelini değiştirmesidir. Bu amaca ulaşma yolunda; farkındalık, karşılaşma, süreç ve ürün bağlamında yaratıcılığın önemi üzerinde durulmuş, toplumların geleceğini şekillendirecek olanların yaratıcı bireylerin olacağı vurgusu yapılmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla sadece sanat ve tasarım alanında değil bütün alanlarda var olma mücadelesi veren, mücadele verdiği alanda yeni ve farklı olanın peşinde olan, yaşamlarının büyük bir bölümünü alanları ile ilgili kuram ve çalışmalara ayıran sanatçılar, tasarımcılar, bilim insanları ve yazarların ortak özellikleri; yaratıcılık gücüyle, var olanı değiştirme, dönüştürme gücüne sahip olmalarıdır. İçinde bulunduğumuz bilgi çağının yaratıcı bireyi; çok ve çeşitli konularda okumalı, izlemeli, araştırmalı, yaratıcı zekasını sözel ve görsel verilerle sürekli olarak beslemeli, bunun sonucunda yeni ve denenmemiş yaratıcı çözümler bulma olasılığını artırmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Yaratıcılık, Sanat, Tasarım, Bilim, Teknoloji